زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

محمد بن حسن رواسی





ابوجعفر محمد بن حسن بن ابی ساره رؤاسی (م بین ۱۷۳-۱۹۳ق)، از نحویان، لغویان، شاعران و راویان مورد اعتماد و موثق شیعه و از اصحاب امام باقر و امام صادق (علیهماالسلام) بود که از ایشان روایت نقل کرده است.


۱ - معرفی اجمالی


ابوجعفر محمد بن حسن بن ابی ساره رواسی نیلی انصاری کوفی، در اصل کوفی
[۱] نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۲۴.    
و از موالی محمد بن کعب قرظی بود. مدتی در نیل، بغداد و بصره نیز سکونت داشت.
[۲] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۴۸۷.    
[۳] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۴۸۶.    
او از اصحاب امام باقر و امام صادق (علیهماالسلام)
[۴] شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۱۱۲.    
[۵] شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۲۸۴.    
و راوی از آن دو امام همام بوده است.
[۶] نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۲۴.    
وی از استادانی چون ابوعمرو،
[۷] ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۱۱۶.    
عیسی بن عمرو و اعمش بهره علمی برد و شاگردانی همچون کسائی و فراء داشت.
[۸] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۴۸۶.    
رواسی را فردی نحوی، لغوی،
[۹] ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۱۱۶.    
شاعر،
[۱۰] موسوی خوانساری، محمدباقر، روضات الجنات، ج۷، ص۲۶۴.    
ادیب، قاری،
[۱۱] علامه حلی، خلاصة الاقوال، ص۲۵۶.    
محدثی ثقه
[۱۲] نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۲۴.    
[۱۳] مجلسی، محمدباقر، الوجیزه، ص۱۵۵.    
و در شمار دانشمندان امامیه ذکر کرده‌اند.
[۱۴] امین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۹، ص۱۴۰.    
[۱۵] نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۲۴.    
وی مردی صالح و دانشمند، از خانواده‌ای فرهنگی و اهل ادب بود.
[۱۶] اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۲، ص۸۹.    
به سبب آنکه سر بزرگی داشت به رواسی شهرت یافت. او در بین کوفیان از اولین کسانی بود که در موضوع نحو کتاب تالیف کرد.
[۱۷] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۴۸۶.    
ثعلب، رواسی را استاد قاریان قرآن توصیف کرده است.
[۱۸] ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۱۱۶.    


۲ - وفات


وی سرانجام در حدود ۱۷۰ق یا بین سال‌های ۱۷۳ق تا ۱۹۳ق در عهد‌ هارون درگذشت.
[۱۹] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷.    


۳ - تالیفات


آثار او عبارت‌اند از: الفیصل، معانی القرآن التصغیر الوقف و الابتداء الکبیر الوقف و الابتداء الصغیر
[۲۰] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۸۹.    
کتاب الهمز اعراب القرآن
[۲۱] نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۲۴.    
الافراد و الجمع
[۲۲] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲، ص۲۵۸.    
غریب القرآن
[۲۳] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۱۶، ص۴۹.    
کتاب القرائة
[۲۴] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۱۷، ص۵۳.    
و شعر.
[۲۵] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۱۹۱-۱۹۲.    
[۲۶] خوئی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۶، ص۲۱۸.    
[۲۷] اعلمی، محمدحسین، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۱۶، ص۲۹۸.
[۲۸] استرآبادی، محمد بن علی، منهج المقال، ص۲۹۰.
[۲۹] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۴۷۰.    
[۳۰] حلی، حسن بن علی، رجال ابن داوود، ص۳۰۳.    
[۳۱] تستری، محمدتقی، قاموس الرجال، ج۹، ص۱۸۸.    
[۳۲] حسینی تفرشی، سید مصطفی، نقد الرجال، ج۴، ص۱۶۹.    
[۳۳] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۱۸، ص۳۱۳.    
[۳۴] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۴، ص۱۹۸.    


۴ - پانویس

 
۱. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۲۴.    
۲. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۴۸۷.    
۳. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۴۸۶.    
۴. ↑ شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۱۱۲.    
۵. ↑ شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۲۸۴.    
۶. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۲۴.    
۷. ↑ ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۱۱۶.    
۸. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۴۸۶.    
۹. ↑ ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۱۱۶.    
۱۰. ↑ موسوی خوانساری، محمدباقر، روضات الجنات، ج۷، ص۲۶۴.    
۱۱. ↑ علامه حلی، خلاصة الاقوال، ص۲۵۶.    
۱۲. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۲۴.    
۱۳. ↑ مجلسی، محمدباقر، الوجیزه، ص۱۵۵.    
۱۴. ↑ امین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۹، ص۱۴۰.    
۱۵. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۲۴.    
۱۶. ↑ اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۲، ص۸۹.    
۱۷. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۴۸۶.    
۱۸. ↑ ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۱۱۶.    
۱۹. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۷.    
۲۰. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۸۹.    
۲۱. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۲۴.    
۲۲. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲، ص۲۵۸.    
۲۳. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۱۶، ص۴۹.    
۲۴. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۱۷، ص۵۳.    
۲۵. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۹، ص۱۹۱-۱۹۲.    
۲۶. ↑ خوئی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۶، ص۲۱۸.    
۲۷. ↑ اعلمی، محمدحسین، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۱۶، ص۲۹۸.
۲۸. ↑ استرآبادی، محمد بن علی، منهج المقال، ص۲۹۰.
۲۹. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۴۷۰.    
۳۰. ↑ حلی، حسن بن علی، رجال ابن داوود، ص۳۰۳.    
۳۱. ↑ تستری، محمدتقی، قاموس الرجال، ج۹، ص۱۸۸.    
۳۲. ↑ حسینی تفرشی، سید مصطفی، نقد الرجال، ج۴، ص۱۶۹.    
۳۳. ↑ مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۱۸، ص۳۱۳.    
۳۴. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۴، ص۱۹۸.    


۵ - منبع


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۶۹۹-۷۰۰، برگرفته از مقاله «محمد رؤاسی».


رده‌های این صفحه : اصحاب امام باقر | اصحاب امام صادق | راویان از امام باقر | راویان از امام صادق | راویان موثق شیعه قرن 3 (قمری) | شاعران عرب قرن 3 (قمری) | شخصیت‌های قرن 3 (قمری) | لغویان قرن 3 (قمری) | مؤلفان شیعه قرن 3 (قمری) | نحویان قرن 3 (قمری)




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.